-
by Op. Dr. Evren Tevfik İşçi
Botox, Clostridium Botulinum adlı bakteriden elde edilen Tip A Botulinum toksini diğer bir deyişle bir nörotoksindir. Botox enjekte edildiği bölgedeki sinir hücresinden Asetilkolin adı verilen uyarıcı maddenin salınımını engelleme özelliğine sahiptir. Bunun sonucunda hedef bölgedeki sinir-kas kavşağında etkisini gösterir ve botox enjekte edilen bölgedeki sinir hücrelerinin kas hücrelerini uyarması engellenir. Buna bağlı olarak botox enjeksiyonu yapılan bölgedeki kasta geçici ve kısmi bir felç hali oluşur ve kas kasılmaz. Yalnızca enjekte edildiği bölgede etkisini gösteren Botulinum toksini pek çok nörolojik hastalıkta tedavi amacıyla kullanılmasının yanı sıra son yıllarda giderek artan bir sıklıkla estetik amaçlarla kullanılmaktadır.
Botox tedavisi; 18-65 yaş aralığında bulunan ve uygulamaya engel herhangi bir durumu olmayan kişilere uygulanabilen son derece popüler bir medikal estetik prosedürdür. Giderilmek istenilen sorunun bulunduğu bölgeye enjeksiyon yöntemiyle uygulanır. Bu nedenle botoks sadece uygulama yapılan bölgedeki kaslar üzerinde etki sağlar. Diğer bir deyişle botoxun enjekte edildiği bölgeden farklı olarak vücutta yayılması söz konusu olmaz.
Enjeksiyondan 48 ila 72 saat sonra botox enjeksiyonunun etkisi görülmeye başlar. Etkinin maksimum seviyeye ulaşması genellikle 7 ila 10. günde gerçekleşir. Botox enjeksiyonunun etkisi ortalama 4 ila 6 ay sürer. Botox enjeksiyonunun ne kadar süreyle etkili olacağı kişi özelinde bazı etkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bununla birlikte botox tekrarlanabilen bir prosedürdür. Tekrarlanan enjeksiyonlar sonucu botox prosedürünün etkisinin uzaması söz konusu olabilir.
Botox Nasıl Yapılır?
Mikro enjeksiyon yöntemiyle uygulanan botox prosedüründe çok ince uçlu iğneler kullanılır. Botox enjeksiyonu her ne kadar ağrıya ve acıya neden olan bir işlem olmasa da uygulama yapılan bölgenin özelliklerine ve hastanın ağrı eşiğine bağlı olarak hafif bir ağrı hissedilmesi mümkündür. Bu durumun önlenebilmesi için doktorlar botox enjeksiyonundan önce uygulama bölgesine lokal anestezik etkili kremler uygularlar. Bunun için uygulamadan yaklaşık 30 dakika önce hedef bölgeye lokal anestezik etkili krem sürülür ve etki etmesi beklenir.
Botox yaptırmak isteyen hastalar doktora başvurduklarında birtakım mimik hareketleri yapmaları istenir ve hangi bölgelere hangi dozlarda botox enjeksiyonu yapılma ihtiyacı olduğu belirlenir. Mimik kaslarının hareketlerinin azaltılması amacına yönelik botox enjeksiyonu uygulama bölgesindeki kasların içine yapılırken aşırı terleme tedavisine yönelik botox enjeksiyonu derinin içerisine yapılır.
Botox enjeksiyonundan sonra uygulama bölgesinde kızarıklık oluşumunun önlenmesi için nazikçe buz kompresi yapılması fayda sağlayabilir. Botox 15 ila 30 dakika içerisinde tamamlanan konforlu bir medikal estetik prosedürdür.
Botox Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Botox enjeksiyonundan sonra uygulama bölgesinin mikrop kapsamını önlemek için enjeksiyon noktaları temiz tutulmalı ve elle temas edilmemelidir. Aynı şekilde enjeksiyon bölgelerine masaj yapılmaması ve uygulamadan sonra sıcak duştan uzak durulması çok önemlidir. Uygulamanın ardından doktorun tavsiyelerine eksiksiz bir şekilde uyulması halinde enjekte edilen botox enjeksiyon bölgesinin çevresine ve istenmeyen bölgelere yayılmaz, kan dolaşımına karışıp etkisinin azalması gibi istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalınmaz.
Botox enjeksiyonu yapılan bölgedeki mimik kaslarının mimik yapılarak çalıştırılması sayesinde enjekte edilen maddenin kaslar tarafından çok daha iyi bir şekilde emilmesini sağlamak mümkündür. Uygulamadan sonra hastalar hızlı bir şekilde günlük aktivitelerine dönme avantajına sahiptir.
Uygulama bölgesinde enfeksiyon olan hastalara botox enjeksiyonu yapılması söz konusu olamaz. Kanama bozukluğu görülen hastalara yapılan enjeksiyon sırasında ekstra özen gösterilmesi gerekmekte olup bu konuda doktorun uzmanlığı çok önemlidir. Botox enjeksiyonunun gebelik ve emzirme sürecinde kullanım güvenilirliği henüz saptanmamıştır. Bu nedenle C kategorisinde değerlendirilmekte, gebelik ve emzirme sürecinde botox enjeksiyonu önerilmemektedir. Botoks, bileşimindeki herhangi bir maddeye karşı duyarlılığı olduğu bilinen kişilere uygulanmaz. Botox enjeksiyonunun etkisi amoniglikozid antibiyotiklerle ya da tubokürarin tipi kas gevşeticiler gibi nöromusküler iletiyi etkileyen diğer ilaçlarla güçlenmesi ihtimali bulunmaktadır.
Botox enjeksiyonu doğru dozda ve doğru tekniklerle uygulandığı takdirde herhangi bir yan etkisi olmaz. Aksi durumlarda ise botox enjeksiyonun ardından kaşlarda asimetri, kaşların yukarıya hiç kaldırılamaması, kaşların gereğinden fazla kalkmasına bağlı olarak şaşkın bir yüz ifadesi oluşması, kaşlarda ve göz kapaklarında aşağı düşme, ağız kenarına yapılan uygulamaların ardından konuşmada zorluk, yetersiz uygulamaya bağlı olarak kırışıklıkların giderilememesi ya da kaşların kalkmaması gibi estetik komplikasyonlarla karşı karşıya kalınması riski söz konusu olmaktadır.
Unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri, botoxun bir dolgu maddesi olmadığıdır. Botox enjekte edildiği bölgedeki mimik kaslarını geçici olarak felç etme yoluyla etki eder. Botox yapılan bölgede bir şişme etkisi oluşturmasa da dolgu enjeksiyonuyla kombine edilmesi halinde enjeksiyon bölgesinde şişkinlik oluşması mümkündür.
Botox enjeksiyonunda geçici bölgesel felç oluşur ve mimik kaslarının çalışmamasına bağlı olarak kırışıklıklar azalır. Etki süresinin geçmesi ile birlikte bölgedeki kaslar yeniden çalışmaya başlar, kırışıklıklar yeniden ortaya çıkabilir. Bir kez botox yaptıran kişilerde daha sonra yeniden enjeksiyon yapılması gibi bir zorunluluk söz konusu değildir.